VTV.vn - Thời Google thống trị hoàn toàn internet đã không còn khi các bot AI trở thành thế lực mới xâm chiếm thế giới internet.
Trong bối cảnh Trí tuệ nhân tạo (AI) phát triển bùng nổ, một nghịch lý đang hiện hữu trên không gian số: tổng lưu lượng truy cập website tăng mạnh, nhưng lượng người dùng thật lại ngày càng thưa thớt. Dữ liệu quý I/2025 cho thấy lưu lượng từ bot AI thu thập thông tin đã tăng vọt 49%, báo hiệu một sự thay đổi kiến tạo trong cách nội dung được tiêu thụ và phân phối. Điều này đặt ra một câu hỏi cấp thiết cho các nhà quản trị và marketer: Liệu chiến lược SEO truyền thống có còn hiệu quả? Bài viết này sẽ phân tích sâu các tác động của AI đến SEO và đề xuất một lộ trình chiến lược mới, giúp doanh nghiệp không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ trong kỷ nguyên số đầy biến động.
Thực trạng đáng báo động: Khi Bot AI "đọc" nhiều hơn người thật
Trong gần hai thập kỷ, Tối ưu hóa Công cụ tìm kiếm (SEO) luôn là nền tảng cốt lõi của marketing kỹ thuật số. Doanh nghiệp đầu tư nguồn lực khổng lồ để giành lấy những vị trí hàng đầu trên Google, coi đó là cổng chính dẫn khách hàng tiềm năng đến với mình. Tuy nhiên, dữ liệu mới nhất từ TollBit, một startup chuyên về giám sát nội dung, đã vẽ nên một bức tranh hoàn toàn khác. Báo cáo của họ, dựa trên phân tích 266 website lớn, chỉ ra rằng:
- Lưu lượng từ bot AI thu thập thông tin tăng 49% chỉ trong quý đầu năm 2025.
- Tốc độ tăng trưởng của các bot AI thế hệ mới (phục vụ cho các chatbot như ChatGPT) nhanh gấp 2.5 lần so với các bot truyền thống (phục vụ cho việc huấn luyện mô hình).
Điều này cho thấy một sự thật không thể chối cãi: nội dung của bạn đang được "tiêu thụ" bởi máy móc nhiều hơn bao giờ hết, trong khi lượng truy cập từ con người có nguy cơ suy giảm.
“Lượng người thật truy cập vào website của bạn giảm. Nhưng tổng lượng truy cập nội dung, chúng tôi tin rằng về cơ bản sẽ bùng nổ.” - Toshit Panigrahi, CEO TollBit.

Phân tích nguyên nhân: Sự thay đổi trong hành vi tìm kiếm và vai trò của AI
Sự trỗi dậy của bot AI không phải là một hiện tượng ngẫu nhiên. Nó bắt nguồn từ sự thay đổi căn bản trong hành vi người dùng và sự phát triển của công nghệ:
- Chuyển từ Tìm kiếm (Search) sang Hỏi đáp (Ask): Người dùng đang dần chuyển từ việc gõ từ khóa vào Google và duyệt qua các liên kết sang việc đặt câu hỏi trực tiếp cho các trợ lý AI (như ChatGPT, Gemini, Perplexity) và nhận về câu trả lời đã được tổng hợp.
- AI Overviews của Google: Chính Google cũng đang tích hợp các câu trả lời do AI tạo ra lên đầu trang kết quả tìm kiếm, tóm tắt nội dung từ các website. Điều này làm giảm nhu cầu người dùng phải nhấp vào từng trang web cụ thể.
- Sự ra đời của "Tác nhân AI" (AI Agents): Các trợ lý ảo này không chỉ trả lời câu hỏi mà còn có thể thực hiện các tác vụ phức tạp thay người dùng (đặt vé, mua sắm,...), đòi hỏi chúng phải quét và hiểu nội dung web theo thời gian thực.
Những yếu tố này tạo ra một "đội quân" bot AI mới, liên tục càn quét internet để thu thập, phân tích và tổng hợp thông tin, phục vụ cho các câu trả lời tức thì.

Tác động đa chiều đến mô hình kinh doanh dựa trên website
Sự thay đổi này không chỉ là vấn đề kỹ thuật của đội ngũ SEO, mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến nền tảng kinh doanh của doanh nghiệp.
Suy giảm doanh thu từ quảng cáo và liên kết tiếp thị (Affiliate)
Mô hình kinh doanh của nhiều trang tin tức và blog phụ thuộc vào lượt xem trang (pageview) để tạo doanh thu từ quảng cáo hiển thị (Display Ads) hoặc lượt nhấp vào liên kết tiếp thị. Khi người dùng nhận được câu trả lời từ AI mà không cần truy cập website, nguồn doanh thu này sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp và nghiêm trọng. Bot AI không nhấp vào quảng cáo.
Thách thức trong việc đo lường hiệu suất (KPIs)
Các chỉ số đo lường hiệu quả marketing truyền thống như Pageviews, Sessions, Time on Page dần trở nên kém tin cậy. Làm thế nào để bạn đánh giá được "thành công" khi phần lớn "khách truy cập" của bạn là máy móc? Doanh nghiệp cần một bộ KPIs mới để đo lường mức độ ảnh hưởng và tầm nhìn thương hiệu trong thế giới do AI điều khiển.
Nguy cơ xói mòn thương hiệu và quyền sở hữu trí tuệ
Khi nội dung của bạn bị AI tóm tắt và trình bày lại mà không có ghi công rõ ràng, thương hiệu và tiếng nói độc nhất của bạn sẽ bị lu mờ. Người dùng cuối sẽ tin rằng câu trả lời đến từ AI, chứ không phải từ công sức nghiên cứu và chuyên môn của bạn. Đây là một rủi ro lớn về mặt xây dựng thương hiệu (Branding) và quyền sở hữu trí tuệ.
Hướng đi chiến lược: "SEO cho AI" (AIO) & củng cố nền tảng E-E-A-T
Thay vì coi đây là tận thế của SEO, các nhà quản trị nên xem đây là một cuộc cách mạng. Đã đến lúc chuyển đổi tư duy từ "tối ưu cho Google" sang "tối ưu cho cả người dùng và AI". Dưới đây là các định hướng chiến lược trọng tâm:
Ưu tiên hàng đầu: Xây dựng và chứng minh E-E-A-T
Trong thế giới AI, E-E-A-T (Kinh nghiệm, Chuyên môn, Thẩm quyền, Tin cậy) không còn là một lựa chọn, mà là yếu tố sống còn.
Experience (Kinh nghiệm): Trình bày các case study thực tế, nghiên cứu tình huống, và phân tích từ kinh nghiệm trực tiếp.
Expertise (Chuyên môn): Nội dung phải được viết bởi các chuyên gia thực thụ. Hiển thị rõ thông tin tác giả (Author Bio) với học vị, chức danh, kinh nghiệm và các công trình đã công bố.
Authoritativeness (Thẩm quyền): Trích dẫn và liên kết đến các nghiên cứu, báo cáo uy tín (ví dụ: các trang .edu, .gov, các viện nghiên cứu hàng đầu như Harvard Business Review, McKinsey). Xây dựng một cụm chủ đề (topic cluster) vững chắc để khẳng định vị thế chuyên gia trong lĩnh vực.
Trustworthiness (Tin cậy): Đảm bảo thông tin chính xác, cập nhật và minh bạch về nguồn gốc.

Tối ưu hóa cho AI (AIO - AI Optimization)
AIO là việc làm cho nội dung của bạn dễ dàng được các thuật toán AI "đọc", "hiểu" và "trích dẫn" một cách chính xác.
Sử dụng Dữ liệu có cấu trúc (Schema Markup): Đánh dấu các thực thể quan trọng trong bài viết (tác giả, tổ chức, sự kiện, sản phẩm) bằng schema ScholarlyArticle hoặc Article. Điều này giúp AI hiểu rõ ngữ cảnh.
Viết bằng ngôn ngữ tự nhiên, rõ ràng: Sử dụng các câu hỏi và câu trả lời trực tiếp trong bài viết. Cấu trúc nội dung với các tiêu đề (H2, H3) mạch lạc để AI dễ dàng phân tích cấu trúc luận điểm.
Tạo ra các định nghĩa, giải thích súc tích: Các đoạn văn ngắn gọn, định nghĩa rõ ràng các thuật ngữ chuyên ngành có khả năng cao được AI chọn làm nguồn để trả lời câu hỏi người dùng.
Chuyển mình hay là chết?
Cuộc cách mạng AI đang định nghĩa lại cách thức hoạt động của internet. Nghề SEO không biến mất, mà đang tiến hóa lên một tầm cao mới, phức tạp và mang tính chiến lược hơn. Những chuyên gia và doanh nghiệp chỉ tập trung vào các kỹ thuật tối ưu từ khóa cho "10 liên kết xanh" truyền thống sẽ sớm bị bỏ lại phía sau. Thay vào đó, tương lai thuộc về những ai có thể tạo ra nội dung chuyên sâu, đáng tin cậy (E-E-A-T), tối ưu hóa cho cả con người lẫn máy móc (AIO), và xây dựng được mối quan hệ trực tiếp với độc giả của mình. Đây không chỉ là một thách thức kỹ thuật, mà là một bài toán chiến lược quản trị quyết định sự thành bại của doanh nghiệp trên không gian số trong thập kỷ tới.
Nguồn: Sưu tầm