Khởi nghiệp xanh: Cơ hội và thách thức cho các startup Việt
Xu hướng phát triển bền vững toàn cầu đang mở ra những cơ hội vàng cho các startup xanh tại Việt Nam, đồng thời đặt ra không ít thách thức. Tại Diễn đàn và Triển lãm Kinh tế Xanh (GEFE) 2024 ở TP.HCM, các công ty châu Âu đã giới thiệu những công nghệ và sản phẩm xanh tiên tiến nhất, tạo ra một sân chơi đầy tiềm năng cho các startup Việt.

Thách thức đáng kể
Tuy nhiên, con đường khởi nghiệp xanh ở Việt Nam không hề bằng phẳng. Các startup phải đối mặt với những rào cản lớn, bao gồm:

• Thiếu chính sách hỗ trợ cụ thể: Sự thiếu vắng các chính sách ưu đãi và hỗ trợ tài chính từ chính phủ gây khó khăn cho các startup trong việc tiếp cận nguồn vốn và mở rộng hoạt động.
• Áp lực giá cả từ người tiêu dùng: Người tiêu dùng Việt Nam vẫn còn nhạy cảm về giá, khiến cho việc thương mại hóa các sản phẩm xanh trở nên khó khăn hơn. Họ có xu hướng ưu tiên các sản phẩm truyền thống với giá thành thấp hơn.
• Thiếu hụt nguồn nhân lực chuyên môn: Nguồn nhân lực có kinh nghiệm và kiến thức sâu rộng về công nghệ xanh còn hạn chế, ảnh hưởng đến khả năng nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới.
• Nhận thức công chúng hạn chế: Nhận thức của công chúng về tầm quan trọng của nền kinh tế xanh chưa cao, dẫn đến sự e dè trong việc tiêu dùng sản phẩm xanh.
• Khung pháp lí: Vẫn còn những khoảng trống về mặt pháp lí, gây nhiều trở ngại cho các doanh nghiệp.

Trong triển lãm GEFE 2024, gian hàng của Việt Nam chủ yếu là các sản phẩm nông nghiệp sản xuất theo hướng giảm phát thải carbon.

Cơ hội và giải pháp
Bất chấp những thách thức, các startup xanh Việt Nam vẫn có nhiều cơ hội để phát triển. Việt Nam sở hữu nguồn nhân lực trẻ, năng động, và chi phí lao động cạnh tranh, tạo điều kiện thuận lợi cho việc sản xuất và cung cấp dịch vụ xanh. Hơn nữa, sự quan tâm ngày càng tăng của người tiêu dùng đối với các sản phẩm xanh là động lực mạnh mẽ.

Để tận dụng cơ hội, các startup cần:

• Tìm kiếm nguồn vốn đầu tư chiến lược: Tiếp cận các nhà đầu tư thiên thần, quỹ đầu tư mạo hiểm, và các chương trình hỗ trợ khởi nghiệp.
• Xây dựng quan hệ hợp tác quốc tế: Học hỏi kinh nghiệm và tiếp cận công nghệ mới từ các đối tác quốc tế.
• Tập trung vào thị trường nội địa: Nắm bắt nhu cầu của thị trường Việt Nam và tạo ra các sản phẩm, dịch vụ phù hợp.
• Xây dựng thương hiệu mạnh mẽ: Tạo dựng lòng tin và sự nhận diện thương hiệu trong mắt người tiêu dùng.
• Tham gia vào mạng lưới khởi nghiệp: Kết nối với các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp để nhận được sự tư vấn và hỗ trợ.
• Chú trọng các tiêu chuẩn ESG: việc quan tâm đến các tiêu chuẩn về môi trường, xã hội, và quản trị doanh nghiệp, giúp các Startup, có thêm được những sự quan tâm từ các nhà đầu tư nước ngoài.
• Học từ thất bại: Xem thất bại là một phần của quá trình học hỏi và phát triển.
• Các trường đại học đóng vai trò lớn trong việc, thúc đẩy chuyên môn: các trường nên có những phối hợp, giảng dạy những kiến thức về các lĩnh vực xanh, cho các sinh viên.

Với sự nỗ lực của các startup, sự hỗ trợ từ chính phủ và cộng đồng, và sự tham gia tích cực của các trường đại học như đại học Đông Á, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một trung tâm khởi nghiệp xanh đầy tiềm năng.