Việt Nam và câu chuyện chuyển đổi xanh: Cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp

Chuyển đổi xanh, chuyển đổi số mở ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp phát triển bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh, tiếp cận và đáp ứng yêu cầu của các thị trường quốc tế. Tuy nhiên, bên cạnh cơ hội, các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, phải đối mặt với không ít khó khăn thách thức, trong đó có vấn đề tài chính cho các dự án chuyển đổi xanh.

Việt Nam đang đứng trước cơ hội và thách thức trong quá trình chuyển đổi xanh. Mặc dù chuyển đổi xanh và số hóa mang lại cơ hội cho sự phát triển bền vững và tăng cường khả năng cạnh tranh, nhưng các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME), phải đối mặt với những khó khăn như hạn chế về tài chính, thiếu cơ chế rõ ràng và nhận thức hạn chế.

Áp lực chuyển đổi xanh đến từ các thị trường xuất khẩu lớn như Châu Âu và Hoa Kỳ, nơi ngày càng tập trung vào phát triển bền vững và biến đổi khí hậu. Các thị trường này đang thực hiện các quy định như Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) và Quy định về phá rừng của EU (EUDR), yêu cầu các doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ xanh, đảm bảo khả năng truy xuất nguồn gốc và giảm phát thải. Nhiều doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, đang gặp khó khăn trong quá trình chuyển đổi xanh do hạn chế tài chính, thiếu nhân lực có kỹ năng, công nghệ lạc hậu và hiểu biết không đầy đủ về tầm quan trọng của các thực hành xanh.
Để thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh, Việt Nam cần thiết lập các tiêu chí xanh rõ ràng cho từng ngành, cung cấp hỗ trợ tài chính và công nghệ, cũng như tăng cường các chương trình đào tạo và nâng cao nhận thức. Bài viết cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của chuyển đổi số trong việc tạo điều kiện cho các thực hành xanh và kêu gọi xây dựng một khuôn khổ pháp lý và chính sách toàn diện để hỗ trợ các hoạt động bền vững.

Thách thức và giải pháp cho doanh nghiệp
Một trong những thách thức lớn nhất mà các doanh nghiệp Việt Nam phải đối mặt là hạn chế về tài chính. Đầu tư vào công nghệ xanh đòi hỏi chi phí lớn, đặc biệt đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Chính phủ cần có các chính sách hỗ trợ tài chính, như giảm thuế hoặc cho vay ưu đãi, để giúp các doanh nghiệp tiếp cận công nghệ xanh.
Ngoài ra, thiếu nhân lực có kỹ năng cũng là một vấn đề nan giải. Chuyển đổi xanh đòi hỏi nguồn nhân lực có kiến thức và kỹ năng về công nghệ xanh và các thực hành bền vững. Các doanh nghiệp cần đầu tư vào đào tạo và nâng cao năng lực cho nhân viên của mình.
Một thách thức khác là công nghệ lạc hậu. Nhiều doanh nghiệp Việt Nam vẫn đang sử dụng công nghệ cũ và lạc hậu, không phù hợp với yêu cầu của chuyển đổi xanh. Các doanh nghiệp cần cập nhật công nghệ mới và đầu tư vào nghiên cứu và phát triển để nâng cao năng suất và hiệu quả.
Cuối cùng, nhận thức hạn chế về tầm quan trọng của chuyển đổi xanh cũng là một vấn đề cần được giải quyết. Nhiều doanh nghiệp vẫn chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc thực hiện các thực hành xanh và lợi ích kinh tế lâu dài mà chúng mang lại. Chính phủ và các tổ chức phi chính phủ cần tăng cường các chương trình tuyên truyền và nâng cao nhận thức về chuyển đổi xanh.

Hướng đi cho tương lai
Để thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh, Việt Nam cần có một chiến lược quốc gia rõ ràng và các chính sách hỗ trợ cụ thể. Các chính sách này cần bao gồm các biện pháp khuyến khích đầu tư vào công nghệ xanh, hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp, và tăng cường đào tạo và nâng cao nhận thức.
Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng cần chủ động tham gia vào quá trình chuyển đổi xanh. Họ cần đầu tư vào công nghệ xanh, đào tạo nhân lực, và thay đổi mô hình kinh doanh để phù hợp với xu hướng phát triển bền vững.

Chuyển đổi xanh không chỉ là một yêu cầu mà còn là một cơ hội cho Việt Nam. Bằng cách thực hiện các biện pháp cần thiết, Việt Nam có thể trở thành một quốc gia dẫn đầu trong quá trình chuyển đổi xanh và tận dụng những lợi ích kinh tế và môi trường mà nó mang lại.